Voldoende eten en toch een eetbui

Toevallig hoorde ik dezelfde opmerking deze week een paar keer van verschillende mensen: ik eet overdag meer dan vroeger in het kader van intuïtief eten, maar toch heb ik nog steeds eetbuien. Hoe kan dat? Om eerst even wat achtergrond te schetsen: ik begin in mijn begeleiding vaak met een ‘opdracht’ die simpel lijkt. Ik vraag mensen namelijk het volgende: eet per dag in elk geval 3 maaltijden die alle drie de macronutriënten eiwitten, vetten en koolhydraten bevatten, waar je van geniet en die groot genoeg zijn om je voor een paar uur te verzadigen

Dit vraag ik omdat onrust omtrent eten vaak wordt veroorzaakt door lichamelijke restrictie en mensen dus simpelweg te weinig binnen krijgen. Dan is dit een eerste begin om meer rust in dat eetpatroon te krijgen. Tussendoortjes zijn verder uiteraard ook toegestaan! Maar ook al zijn mensen hiermee bezig, toch hoorde ik ze praten over eetbuien. Waar kan dit door komen?

Waarom een eetbui als je 'genoeg' eet?

Er zijn ruwweg twee vormen van 'restrictie', dus jezelf eten ontzeggen. Zo is er lichamelijke restrictie: bepaalde voedingsmiddelen niet eten. De andere vorm is mentale restrictie. Deze speelt zich in je gedachten af: ook al ontzeg je jezelf niks, toch kan je lijf alert worden op naderende restrictie als je tijdens het eten tegen jezelf zegt ‘ik zou nu eigenlijk moeten stoppen’, ‘eigenlijk is dit niet zo gezond voor me, ik zou iets anders moeten eten’, etc. En dit is een meer 'sneaky' vorm van restrictie, die op zichzelf een eetbui in de hand kan werken. Eten blijft namelijk spanning oproepen, er treedt geen gewenning op, en geen onvoorwaardelijke toestemming om te eten. En dat zijn belangrijke pijlers van intuitief eten, de methode die haaks staat op beide vormen van restrictie.

Hoe werkt mentale restrictie in de praktijk?

Bij meer gedetailleerde navraag bleek dat de ene client baalde dat ze een, voor haar gevoel grote, brownie had gegeten kort na het eten. De andere cliënte gaf aan dat ze koekjes had gegeten en twee keer terug was gelopen naar de keuken om nog een paar nieuwe te pakken. Beide waren zo kritisch op hun eetpatroon, vanuit mentale restrictie, dat ze dit een eetbui noemden. Waarom?

Ten eerste zijn vrouwen vaak kritisch op de hoeveelheid die ze eten, en is er bij intuïtief eten de verwachting dat je intuïtie je zal vertellen om minder te eten. Maar zo werkt het niet perse: als je echt naar je lijf leert luisteren kun je merken dat je meer eet dan je dacht nodig te hebben volgens je oude dieetmentaliteit. Dan nog trek hebben na een maaltijd kan als verrassing komen en mentale restrictie oproepen. En dan kan het zo zijn dat je iets wat de 1 ziet als een normaal tussendoortje, een ander eet eetbui noemt. Omdat ze vindt dat het eigenlijk toch niet nodig zou zijn om dit te eten.

Ten tweede is het zo dat ook als je bezig bent met intuïtief eten, je misschien nog steeds van jezelf verwacht dat wat je eet ook ‘gezond’ moet zijn. Dan pas mag je van jezelf genoeg eten om voldaan te zijn. Nu vind ik koekjes en een brownie zeker ook onderdeel van een gezond eetpatroon, zeker van een mentaal gezond eetpatroon. Mijn cliënten gaven aan dat rationeel ook wel te vinden, maar emotioneel was er dus nog wel sprake van een kritische houding. Ook dat valt onder mentale restrictie.

Bij dit soort processen kan het toch handig zijn om ze in een begeleiding wat concreter te bespreken, omdat dieetcultuur onze gedachten soms zo sneaky heeft beïnvloed dat we ons er soms helemaal niet van bewust zijn. En dat je onder mentale restrictie heel verschillende dingen kunt verstaan. Het was voor mij in elk geval de bevestiging dat het altijd belangrijk is om echt gedetailleerd na te gaan wat er precies speelt bij de mensen die ik begeleid!